Ειναι κοινή διαπίστωση νομίζουμε το ότι η κοινότητα μας έχει πολλά αξιοθέατα για να αναδείξει. Ειδικότερα, πολλά σημεία του χωριού έχουν ιστορική και πολιτιστική αξία, οστόσω παραμένουν άγνωστα όχι μόνο στους επισκέπτες του χωριού μας αλλά πολλές φορές και σε εμάς του ίδιους.
Η νέα τεχνολογία μπορεί να δώσει μια λύση στο ζήτημα αυτό, και θα ήθελα να καταθέσω μια συγκεκριμένη πρόταση καθώς και μια τεχνολογική επίδειξη για να γίνει κατανοητή.
Τι θα ήθελε να πεί μια πινακίδα άν μιλούσε;
Στη φωτογραφία δίπλα υπογραμμίζεται με κύκλο η πολλές φορές ασπρισμένη πινακίδα της φωτογραφίας, μπροστά από τον Μητροπολιτικό Ιερό Ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου στο Απέρι. Οταν πριν μερικά χρόνια την επεξεργάστηκα προσεκτικά αποκάλυψα τη χαρακτηριστική γραφή πινακίδων της εποχής [1]. Η πινακίδα με αχνά πια γράμματα λέει:
Πλατεία Μητροπόλεως
Οπως έδειξε μια σύντομη έρευνα, η πινακίδα αναρτήθηκε σε ανάμνηση του νεο-κλασσικίζοντος κτηρίου των γραφείων της Ιεράς Μητροπόλεως και της κατοικίας του Δεσπότη. Το κτήριο αυτό έστεκε εκεί και μετά την κατασκευή του Χρυσείου Μεγάρου, στο οποίο μεταφέρθηκαν γραφεία και κατοικία του Μητροπολίτη το 1960. Κατεδαφίστηκε το 1960 για χάρη το δρόμου που οδηγεί από το Χρύσειο Μέγαρο στα Σχολεία (οδός Χατζηλία Γ. Οικονόμου).
Στο κτήριο αυτό κατά τη διάρκεια της Επανάστασης της Καρπάθου που ξεκίνησε από τις Μενετές την 5η Οκτωβρίου 1944 και άλλα χωριά, έλαβαν χώρα οι σημαντικότερες στιγμές της σύγχρονης Καρπαθιακής Ιστορίας:
- Οι συζητήσεις μεταξύ των επαναστατημένων Καρπαθίων για τη συγκρότηση της Παγκαρπαθιακής Επαναστατικής Επιτροπής.
- Οι διαπραγματεύσεις που οδήγησαν στην υπογραφή της συμφωνίας παράδοσης των Ιταλικών Αρχών
προς στην Επαναστατική Επιτροπή. - Το Επαναστατικό Έγγραφο που πιθανότατα συνέταξε ο Χριστόφορος Σακελλαρίδης μαζί με την Επαναστατική
Επιτροπή, για τη διακήρυξη της Επανάστασης και της Ένωσης με την Ελλάδα. - Τέθηκαν οι 53 υπογραφές των αντιπροσώπων των χωριών που βρίσκονται στο παραπάνω έγγραφο.
- Στον ιστό της σημαίας μπροστά από το κτήριο, κυμάτησε η Ελληνική Σημαία για πρώτη φορά μετά από πολλούς αιώνες σκλαβιάς, το 1944.
- Στην Εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου (ακριβώς δίπλα) έλαβε χώρα η πρώτη πάνδημη Δοξολογία στην Έδρα της Μητροπόλεως την 5η Οκτωβρίου του 1944. Πλήθος κόσμου από όλα τα χωριά την παρακολούθησε και οι περισσότεροι στάθηκαν δίπλα στο κτήριο αυτό.
Η πολυασπρισμένη πινακίδα λοιπόν, θα ήθελε να μας θυμίσει την Ιστορία μας, σε εμάς που τόσο εύκολα ξεχνάμε, και πολλές φορές με ευκολία γκρεμίζουμε ή «ανακαινίζουμε» τα σύμβολα της.
Αρκεί η ανάρτηση μιας νέας πινακίδας;
Αν και η πινακίδα είναι μια καλή αρχή, απαιτείται και η εύκολη πρόσβαση σε πληροφορίες που δεν μπορούν να χωρέσουν στο περιορισμένο της χώρο.
Για να καλύψουμε λοιπόν το κενό πληροφόρησης και ιστορικής μνήμης, πρότεινα στο Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Απεριτών Αττικής και Καρπάθου, καθώς και το Δημοτικό Συμβούλιο της Κοινότητας Απερίου, την ανάρτηση των Ψηφιακών Γεω-πινακίδων (όπως είναι τεχνικά γνωστές). Οι γεω-πινακίδες ονοματίζουν μια περιοχή ή ένα ορόσημο και ταυτόχρονα το συνδέουν με κόμβο στο διαδίκτυο, για να προσφερθούν πρόσθετες πληροφορίες στον επισκέπτη.
Πως ξεκίνησε η ιδέα των γεω-πινακίδων;
Οι ψηφιακές πινακίδες υπάρχουν ήδη σε πολλούς χώρους, όπως μουσεία, πινακίδες ανακοινώσεων, προϊόντα, ακόμη και σε πινακίδες οδών.
Αλλά την ιδέα για τα αξιοθέατα του Απερίου, ξεκίνησε από μια πρωτοβουλία που ανέλαβε ο Βασίλης Μικροπανδρεμένος για την προστασία και την ανάδειξη των κοινοτικών βρυσών του Απερίου. Ο Βασίλης μέσω της Ομονοίας Αττικής, οργάνωσε το καλοκαίρι του 2018 έναν περίπατο για μικρούς και μεγάλους Απερίτες, με σκοπό να εντοπίσουν τις 10 εναπομείνουσες κοινοτικές βρύσες του Απερίου, και ταυτόχρονα να γνωρίσουν τις γειτονιές του χωριού μας.
Σε κάθε βρύση τοποθέτησε μια μικρή πινακίδα με τον ψηφιακό κώδικα (QR code) [2] που έδινε πληροφορίες για την συγκεκριμένη βρύση και την επόμενη μέσω των κινητών τηλεφώνων (η λειτουργία των γεω-πινακίδων εξηγείται παρακάτω στο άρθρο). Οι νεαροί Απερίτες είδαν ξαφνικά τα «εφυή κινητά τους τηλέφωνα» (smart phones) να δείχνουν πληροφορίες για την κάθε βρύση που συναντούσαν.
Σε τί χρησιμεύουν λοιπόν αυτές οι πινακίδες που πρόσφατα αναρτήθηκαν στο Απέρι, με το παράξενο τετραγωνάκι κάτω δεξιά;
Ως επίδειξη και μόνον τις ιδέας αυτής, κατασκεύασα και ανάρτησα 4 προσωρινές γεω-πινακίδες που βρίσκονται στα παρακάτω σημεία του Απερίου:
- Πινακίδα KGS1.1: Μητροπολιτικός Ιερός Ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου.
- Πινακίδα KGS1.2: Πλατεία Μητροπόλεως
- Πινακίδα KGS1.3: Οδος Χατζηλία Γ. Οικονόμου
- Πινακίδα KGS1.21: Κοινοτική Βρύση Πάνω Απερίου #3, απέναντι από του Σεβαστάκη/Μαίρης Χρυσοχόου.
Οι πινακίδες αυτές παραπέμπουν στην Καρπαθιακή Εγκυκλοπαίδεια στο διαδίκτυο, όπου υπάρχουν σύντομα άρθρα σχετικά με την κάθε πινακίδα, καθώς και παραπομπές σε άλλες σχετικές σελίδες στο διαδίκτυο. Ως παράδειγμα παραθέτουμε την γεω-πινακίδα της Πλατείας Μητροπόλεως στο Απέρι:
Αν πλησιάσετε τη φωτογραφική μηχανή του κινητού σας στο τετράγωνο γραμμωτό κώδικα κάτω δεξιά, θα σας αποκαλύψει τις σχετικές πληροφορίες για την Πλατεία Μητροπόλεως.
Πως λειτουργεί μια ψηφιακή γεω-πινακίδα;
Με δύο τρόπους:
1. Όταν ένας επισκέπτης δεί μια τέτοια πινακίδα, πλησιάζει το κινητό του τηλέφωνο σαν να έπερνε μια φωτογραφία. Το κινητό εντοπίζει τον ειδικό κώδικα (QR code) [2] και αυτόματα εμφανίζεται περισότερη πληροφορία για την πινακίδα αυτή.
2. Όπου και άν βρίσκεται, ένας χρήστης διαδικτύου μπορεί να μπεί στη σχετική σελίδα:
θα δεί μια λίστα με ενδιαφέροντα γεωγραφικά σημεία που θα μπορούσε να επισκευτεί, τοποθετημένα σε ένα χάρτη, ένα για κάθε γεω-πινακίδα. Μπορεί να διαλέξει ένα από αυτά και να το εντοπίσει κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του, και φυσικά να διαβάσει ότι θέλει πρίν την επίσκεψη.
Οι πληροφορίες παρέχονται από την Καρπαθοπαίδεια (Καρπαθιακή Εγκυκλοπαίδεια – http://kpedia.karpathos.net), μια ανοιχτή πλατφόρμα πληροφοριών για το διαδίκτυο που επίσης έχω υλοποιήσει.
Ποια είναι τα επόμενα βήματα;
Ελπίζω ότι οι ψηφιακές γεω-πινακίδες λύνουν σε ένα βαθμό ένα πρόβλημα της κοινότητος μας αλλά και των καρπαθίων γενικότερα. Εχουν γίνει ήδη σχετικές συζητήσεις στην Αθήνα και την Κάρπαθο που βοήθησαν ήδη στη διατύπωση αυτής της πρότασης. Θέλω να ευχαριστήσω όλο το Δ.Σ. του Συλλόγου Απεριτών Αττικής, το Βασίλη Μικροπανδρεμένο, το Μιχάλη Μικροπανδρεμένο, και τον Μιχάλη Μαυρολέον για τη συμβολή τους.
Η πρόταση μου κλείνει με την ανάγκη να συσταθεί τουλάχιστον τριμελής ομάδα εργασίας για να μορφοποιήσει και να υλοποιήσει την παραπάνω ιδέα.
Εγώ προσωπικά θα ήθελα να συμμετάσχω στην ομάδα αυτή, εφόσον μου ζητηθεί, από τους αρμόδιους φορείς του Απερίου. Δηλαδή την Κοινότητα Απερίου και τους Συλλόγους μας («Ομόνοια», «Πρωτέας», «Εξωραϊστικός Σύλλογος Μερτώνα», κλπ) στους οποίους ανήκει η φροντίδα για τη διάσωση, και την προβολή της ιστορίας και του πολιτισμού της κοινότητας μας.
Μανόλης Μ. Τσαγκάρης
Μηχανικός Πληροφορικής
- Όμοιας γραφής και εποχής πινακίδα με τον τίτλο «Πλατεία Αγ. Χαραλάμπους» βρίσκεται στο οίκημα του Μιχαήλ Χιώτη στη στροφή του Αγιου Χαράλαμπους.
- Σχετικό άρθρο για τους γραμμωτούς κώδικες QR στην wikipedia